Begrafenis, steeds minder populair
In België kiest ongeveer 40% voor een klassieke begrafenis. De rest (60%) laat zich cremeren. In 20 jaar tijd is het aantal crematies in België zowat verdubbeld. Uitvaartondernemers en onderzoekers wijten deze percentages aan het dalend aantal katholieke gelovigen in ons land. Zich laten cremeren is immers nog steeds een niet-katholiek gebruik, dat ook niet in de Islam-traditie voorkomt. Dat maakt dat er in Vlaanderen 25% meer crematies plaatsvinden dan in Wallonië en 20% meer dan in Brussel.
Al zijn ze in de minderheid, toch betekenen begrafenissen nog voor velen een bron van troost en ervaren ze de fysieke aanwezigheid van het lichaam op de begraafplaats als een geruststelling.
Vind een begrafenisondernemer in jouw buurtLeg jouw uitvaartwensen vast
Wens je later een gepersonaliseerde begrafenis? Een persoonlijk afscheid dat een weerspiegeling is van jouw leven? Daar kan je nu al voor zorgen. Vul onze digitale wilsbeschikking in en bewaar jouw uitvaartwensen online. Ook als je geen DELA klant bent, kan je gebruik maken van deze kosteloze service.
Bereken de kost van jouw uitvaart
Ook benieuwd naar de kosten van een begrafenis naar jouw wensen? Dankzij onze gebruiksvriendelijke uitvaartkostencalculator krijg je een indicatie van de kostprijs van jouw afscheidsceremonie.
Een uitvaart kost vandaag gemiddeld € 7.000 volgens Spaargids. Wil je jezelf én jouw nabestaanden nu al beschermen tegen de kosten van jouw begrafenis? Dat kan met een DELA Uitvaartzorgplan. Gemoedsrust voor jou en jouw familie want die heeft geen financiële, praktische en administratieve zorgen als je er niet meer bent.
Concessie: hoe lang een plaatsje op het kerkhof?
Een concessie is een aangekochte laatste rustplaats op het kerkhof. Dit kan een grondconcessie, columbariumconcessie of urnenveldconcessie zijn. De normale duurtijd van een concessie is 10 jaar. Daarna kan de gemeente of stad beslissen om het graf te verwijderen.
Je kan een laatste rustplaats ook kopen voor langere termijn: bv. 15 of 25 jaar. Dan ben je gerust. Een concessie kan vandaag niet meer voor ‘eeuwig’ aangegaan worden. Vijftig jaar geleden kon dit nog wel. We raden aan om jouw concessie dus tijdig (lees: voor jouw begrafenis) te regelen. Anders beslist de gemeente of stad waar je wordt begraven en hebben jouw nabestaanden geen verweer.
Belangrijk: elke Belgische begraafplaats heeft ook eigen voorschriften over de afmetingen en materialen van grafzerken, -monumenten en beelden. Ook over het onderhoud en beplanting gelden overal andere regels. Informeer je dus goed op voorhand over de reglementering van de begraafplaats in jouw buurt.
Soorten graven
- Graf voor één persoon: blijft minimaal 10 jaar in concessie, maar de minimumtermijn kan verschillen per gemeente.
- Grafkelder: in een concessie kan ook een grafkelder geplaatst worden. In deze betonnen constructie wordt een grafkist of urne bewaard.
- Familiegraf: er moet een aanvraag tot bijzetting gedaan worden indien de overledene begraven wordt in een familiegraf. Dit kan alleen mits toestemming van de eigenaar. In een familiegraf kunnen maximum drie personen begraven worden. Bij de aankoop van de concessie kan de concessiehouder de personen aanduiden voor wie het graf bestemd is. In de laatste wilsbeschikking van je gemeente kan je aangeven of je samen met je eerder overleden echtgenoot of partner met wie je een feitelijk gezin vormde te ruste wil gelegd worden.
- Oude grafmonumenten: in bepaalde gemeenten worden oude grafmonumenten te koop gesteld. Daar komt nog een concessie bovenop voor 25 jaar. Deze monumenten moeten dan onderhouden of gerestaureerd worden door de persoon die ze gekocht heeft.
Samen met huisdier begraven worden
Dankzij het gewijzigde Vlaamse decreet is het nu mogelijk om samen met de urn met de as van je overleden huisdier begraven te worden. De urn van één of meerdere eerder overleden gezelschapsdieren wordt dan samen met de overledene in de kist geplaatst en begraven of samen met de lijkwade begraven. Informeer of je gemeente dit toestaat.
Woordvoerder Marysia Kluppels van DELA: ‘Het mee begraven van de as van huisdieren is een praktijk die tot vandaag werd gedoogd, maar niet wettelijk was geregeld. Er was dus dringend nood aan deze wetswijziging.’
Ontdek de voorwaardenGrafsteen of zerk
Wanneer nabestaanden kiezen voor een begrafenis komen ze vaak terecht bij een grafzerkbouwer. Ze zijn immers op zoek naar een tastbaar en blijvend symbool, naast de herinnering aan hun overleden dierbare. Veel grafzerkbouwers of beeldhouwers bieden een uitgebreid assortiment aan grafstenen (-zerken), grafmonumenten (een grafsteen met beelden en ornamenten) en gedenkstenen (met mooie teksten of gedichten). Een grafsteen of grafzerk is een steen die de plaats markeert waar een graf ligt. Een graf met grafsteen zegt heel wat over de cultuur waar de overledene deel van uitmaakte. Meestal heeft een grafsteen een opschrift waarin een aantal elementen steeds terugkomen:
- De voornaam en achternaam van de overledene(n)
- De geboorte- en sterfdatum
- Familierelaties tussen begraven personen en nog levende nabestaanden
- Soms het beroep van de overledene
- Kenmerken die de nabestaanden belangrijk vonden
- Grafmonumenten, vaak van symbolische aard en in steen zoals bloemen, engelen, boomstammen, zandlopers of regels uit gedichten of religieuze boeken
- Vazen of andere recipiënten voor planten en bloemen die door rouwenden op het graf kunnen worden achtergelaten
- Foto(‘s) van de overledene, vaak in porselein gebrand voor een lange(re) houdbaarheid of in 3D-glasvorm
Grafstenen dienen als een focus voor de rouwenden en als een statement voor het belang van de overledene volgens zijn/haar nabestaanden of de omgeving. Een grafsteen kan ook belangrijk zijn voor mensen die alles zelf voor hun dood willen geregeld hebben. In dat geval kan je bijvoorbeeld jouw favoriete grafsteen reeds laten opnemen in je laatste wilsbeschikking bij je stad of gemeente.
Materiaal en onderhoud
Het materiaal van de steen gaat vaak decennia tot eeuwen mee. Een steen van gepolijst graniet heeft een nagenoeg onbeperkte levensduur en is na duizenden jaren zo goed als nieuw. Een grafsteen van kalksteen of zandsteen daarentegen kan na honderd jaar al onleesbaar zijn. Kijk maar naar Egyptische graven. Graniet en marmer vragen eigenlijk geen onderhoud. Eén keer per jaar schoonmaken met een beetje water en detergent is voldoende. Bij een arduinen steen kan afwassen met een beetje bleekwater of een licht stalen sponsje wonderen doen.
Let wel: een grafsteen is een aanzienlijke investering die vaak duizenden euro’s kost, naargelang de grootte, afwerking en grafmonumenten die eraan toegevoegd worden. Informeer je dus goed op voorhand over de prijzen en vergelijk bij verschillende steenfabrikanten.