Waarom zou je een testament opmaken?

Heb jij al een testament opgemaakt? Ze worden immers steeds populairder: afgelopen jaar steeg het aantal geregistreerde testamenten in ons land met 11,2% (*). Waarom zou je een testament opmaken en wat zijn daar de voordelen van? Als uitvaartspecialist komt DELA dagelijks in aanraking met de gevolgen van overlijden en de wettelijke aspecten die daaraan verbonden zijn, zoals de verdeling van goederen. Ons advies? Hoe beter je bent voorbereid op je eigen overlijden en uitvaart, hoe makkelijker jouw erfenis en nalatenschap daarna verloopt voor je nabestaanden. Een testament kan je hierbij helpen.
_{(*) bron notaris.be}

Wat is een testament?

Een testament is een persoonlijk document dat je kan laten opstellen bij de notaris. Het kan zo vaak aangepast worden als je wil en wordt pas uitgevoerd na je overlijden. Je kan ook zelf je testament opmaken en nadien bij de notaris laten registreren . Dit is niet verplicht, maar wel aanbevolen. Zo ben je zeker dat je wensen teruggevonden worden. De notaris zal hiervoor registratiekosten aanrekenen. Een notarieel testament kost gemiddeld tussen €400 en €500 . De registratie van een eigenhandig testament bij de notaris kost gemiddeld €100. We geven je hier alvast enkele handige testamentvoorbeelden zodat je zelf aan de slag kan.

Een testament maken, is dat nuttig?

Het antwoord is volmondig: ja. De wet bepaalt dan wel wie onze erfgenamen zijn, maar in een aantal situaties kan het net interessant zijn om je eigen erfenis te regelen via een testament.

Mensen zonder kinderen

Zij hebben meestal andere wettelijke erfgenamen, zoals de partner, ouders, tantes en nonkels, neven en nichten. Als er geen erfgenamen gevonden kunnen worden gaat de erfenis naar de staat. Wil je dit voorkomen stel je best een testament op. Zo kan je de erfenis ook nalaten aan een goed doel, vriend(en ), partner.

Feitelijk of wettelijk samenwonenden

Ben je niet gehuwd maar wel wettelijk samenwonend? Dan zit je deels goed, want er is een wettelijk erfrecht, maar dat is veel beperkter dan dat van gehuwden. Bij een overlijden erft de langstlevende partner enkel het vruchtgebruik op de gezinswoning en de inboedel, terwijl de gehuwde partner de hele nalatenschap in vruchtgebruik erft . Indien er geen kinderen zijn, erft de echtgenoot meer dan het vruchtgebruik.
Voor feitelijk samenwonenden is er zeker baat bij een testament omdat hier geen enkele vorm van wettelijk erfrecht van toepassing is. Overlijdt één van beide partners en heb je geen testament opgesteld bij de notaris , dan gaat alles naar zijn/haar wettelijke erfgenamen . Let natuurlijk altijd op de erfbelasting die betaald moeten worden. Je vindt alles over erf- en successierechten in ons gespecialiseerd dossier.

Nieuw samengestelde gezinnen

Die zijn vandaag de dag niet zo uitzonderlijk meer. Vlaanderen alleen al telt 1 op de 10 gezinnen met kinderen uit een vorige relatie. Deze gezinsvorm met pluskinderen, eigen kinderen en nieuwe partners, is net iets complexer en begunstiging kan in dit geval bijna enkel via een testament. Al je een nieuw samengesteld gezin bent zijn er verschillende scenario’s mogelijk met specifieke gevolgen indien er niets vastgelegd werd in een testament :

• Je bent feitelijk samenwonend met je partner:

Je partner erft niets en de hele nalatenschap gaat in volle eigendom naar de kinderen van de overledene.

• Je bent wettelijk samenwonend met je partner:

Je partner heeft beperkt wettelijk erfrecht. Hij/zij krijgt vruchtgebruik van de gezinswoning en de inboedel en de naakte eigendom van de gezinswoning én de rest van de nalatenschap gaan naar de kinderen.

• Je hebt zelf geen kinderen maar wel pluskinderen met je nieuwe partner

Wanneer je zou overlijden en je bent wettelijk of feitelijk samenwonend, gaat zonder testament, alles naar je wettelijke erfgenamen. Afhankelijk van de samenlevingsvorm (gehuwd, feitelijk- of wettelijk samenwonend) gaat een deel naar je partner en je wettelijke erfgenamen. Je pluskinderen erven van jou niets.

Een testament is dus bijzonder nuttig, ook wanneer je geen kinderen hebt, of wanneer je bepaalde personen of goede doelen wil begunstigen. Wil je meer weten over erfenis, nalatenschap en successierechten? Je vindt alles in onze dossiers. Ben je zelf benieuwd te weten wie je wettelijke erfgenamen zijn en wat hun erfdeel is? Bekijk het met onze handige successiesimulator.