Wat is een schenking?

Onroerende goederen schenken

Een schenking van onroerende goederen (bv. huis, bouwgrond,…) gebeurt altijd via de notaris. De schenking wordt notarieel vastgelegd in een notariële schenkingsakte. Deze authentieke akte wordt geregistreerd, waardoor er schenkbelasting verschuldigd is.

Roerende goederen schenken

De schenking van roerende goederen (bv. gelden, aandelen, beleggingsportefeuille, kunst, juwelen,…) kan in tegenstelling tot de schenking van onroerende goederen in de meeste gevallen ook zonder notaris.

Er bestaan echter een paar uitzonderingen, waarin een schenkingsakte via een notaris (en bijgevolg ook schenkbelasting) wél verplicht is:

• Schenken met voorbehoud van vruchtgebruik: de schenker behoudt het recht om de opbrengsten en voordelen te genieten die voortkomen uit het geschonken goed (bv. huurinkomsten of dividenden).
• Schenken in volle eigendom (zonder voorbehoud van enig recht op het geschonken goed), tenzij:
  • Handgift: fysieke overhandiging van het voorwerp aan de begiftigde (van hand tot hand)
  • Bankgift: schenking van gelden of aandelen (met uitzondering van aandelen op naam) via overschrijving van de rekening van de schenker naar de rekening van de begiftigde

Voor zowel de handgift als de bankgift geldt er geen verplichte registratie, waardoor deze schenkingsvormen belastingvrij zijn. Toch is het nuttig om ook hier juridische documenten voor op te maken. Het is bovendien ook belangrijk om de juiste volgorde te volgen bij de uitvoering ervan:

• De schenker verstuurt een intentiebrief (of e-mail) naar de begiftigde
• De schenker voert de overschrijving uit (of overhandigt het te schenken voorwerp)
• De schenker en de begiftigde ondertekenen een bewijsovereenkomst (ook wel pacte adjoint genoemd)

Belangrijk vanaf 1/1/2025: als de schenker binnen de 5 jaar (3 jaar in Brussel) na schenking overlijdt, moet de schenking opgenomen worden in de aangifte nalatenschap en is er toch erfbelasting verschuldigd.

Schenking onder voorwaarden

Soms worden er voorwaarden gesteld aan een schenking. De voorwaarden moeten dan wel wettelijk zijn toegestaan en mogen niet als gevolg hebben dat de schenker later op de schenking kan terugkomen.

De meest voorkomende voorwaarden bij een schenking zijn:

• Schenking als voorschot op erfenis: de schenker wil geen ongelijkheid tussen de erfgenamen en schenkt daarom als voorschot op de erfenis. De begiftigde moet bij het overlijden van de schenker melden dat hij een schenking van de overledene heeft ontvangen. Dit is de inbrengplicht.
• De conventionele terugkeerclausule: als de begiftigde komt te overlijden vóór de schenker keren de geschonken goederen terug naar de schenker. Deze ‘terugkeer’ is vrij van erfbelasting.
• De last om iets te doen: de schenker kan aan de begiftigde de last opleggen om de geschonken goederen te gebruiken voor een bepaald doel (bv. aankoop van een woning).

Op www.mijnschenking.be vind je meer informatie.